Nu meer dan zes jaar geleden werd ik benaderd door Wil, de moeder van Youri. Ik weet nog: ik had net de Stichting Dwangstoornis opgericht en de website dwang.eu (nu www.ocdnet.nl) was net in de lucht.
Youri was een toen 17-jarige jongen wiens leven volledig tot stilstand was gekomen door een ernstige dwangstoornis. Bij de dwangstoornis, vaak OCD (obsessive-compulsive disorder) genoemd, is vaak sprake van een zeer sterk en ondraaglijk gevoel van (dreigend) verlies (de obsessie), terwijl daar feitelijk helemaal geen aanleiding voor is.
Mensen gaan dan dwanghandelingen (compulsies) uitvoeren om dat gevoel weg te nemen, maar dat helpt helaas maar even en verergert de obsessieve onrust juist op de lange duur.
Dierbaar
De dwanghandelingen bij Youri waren onder meer dat hij elke verandering moest tegenhouden, want anders zou hij alles wat hem dierbaar was verliezen.
Op een gegeven moment reed hij zelfs op zijn fiets achteruit de route weer terug omdat de heenrit ongedaan gemaakt moest worden. Obsessieve onrust kan mensen tot hele rare dingen bewegen. Het ging van kwaad tot erger en het einde van het verhaal was, dat hij al meer dan een jaar thuis zat. Hij kwam de deur niet uit, kon eigenlijk niks doen, was alleen maar bezig met gedachten of rituelen om dingen weer in orde te maken.
Het vreemde was, dat niet tot hem doordrong dat datgene wat hij probeerde te voorkomen juist gebeurde, namelijk, dat hij alles verloor…
Er was al klinische behandeling geweest zonder resultaat en er werd nu gedacht over gedwongen opname. Met een bewonderenswaardige vasthoudendheid bleef zijn moeder zoeken naar mogelijkheden op internet en zo was ze terecht gekomen op mijn nog nieuwe website. Ze mailde me met de vraag, hoe ik dacht over gedwongen opname van Youri. Nu geloof ik niet dat je dwang met dwang kunt bestrijden, maar dat er wel iets moest gebeuren was duidelijk.
Bevrijden
Zo raakte ik erbij betrokken. Eerst telefonisch, want hij woonde niet in de buurt, maar na een tijdje zocht ik hem op. Bij mij komen ging niet, want hij kon immers al meer dan een jaar de deur niet uit. In de trein terug naar huis bekeek ik filmpjes op you tube, die hij vroeger gemaakt had. Presenteren en daar filmpjes van maken was ooit zijn grote hobby. Die beelden maakten schrijnend duidelijk hoe de OCD het leven van een levendige, enthousiaste jongen compleet had verlamd. Het riep enorm sterk de wens op hem te helpen zich te bevrijden uit die klemgreep. Maar hij zou zelf de geest moeten krijgen, want dwingen helpt immers niet. Beweging krijgen in deze volkomen vastgelopen situatie viel echter niet mee.
Op een gegeven moment zei ik uit wanhoop: ‘Ik heb de neiging je bij kop en staart te pakken en mee naar huis te nemen en dat je daar dan gewoon moet meedraaien.’
Ongebruikelijk
Dat was de eerste keer dat een voorstel bij hem echt aansloeg. Het leek hem wel wat. Na rijp beraad of zo’n ongebruikelijke stap wel professioneel verantwoordelijk was daad bij woord gevoegd. Voor Youri was het een enorme zelfoverwinning om uit huis te komen en in de auto te stappen. Bij ons thuis bleek de stap om te blijven te groot. Hij at niet en dronk niet en wilde alleen maar terug.
Mislukt zou je denken, maar toch was er iets doorbroken. Een paar maanden later ging hij naar een vorm van begeleid wonen voor jongeren en stukje bij beetje heeft hij zijn leven weer terug gewonnen. Van de gang naar mijn huis is destijds een documentaire gemaakt. Veel mensen vroegen Youri daarna hoe het nu met hem gaat. Hij heeft inmiddels zijn oude hobby filmen weer opgepakt en de werkelijk prachtige film ‘De regie terug’ gemaakt over hoe het hem sindsdien is vergaan.
Het eindigt met een laatste grote stap, namelijk het deleten van een enorme hoeveelheid dwangmatige aantekeningen over wat er allemaal de moeite waard is in het leven. Echt de moeite waard te bekijken!
