Op 23 juni 2018 sta ik op een paal. In het Markermeer. Niet in mijn eentje, maar samen met 249 anderen. Niet op één paal, maar ieder zijn eigen. Tamelijk zot natuurlijk, maar dat is de bedoeling. Het gaat erom aandacht te trekken.

Het doel van deze actie – Last man standing – is psychische aandoeningen beter bespreekbaar te maken en daar sta ik pal achter. Social run is iets vergelijkbaars, maar ik heb niet de conditie om een eind te gaan hardlopen. Op een paal staan lijkt me trouwens ook een bezoeking, omdat ik me na twee minuten niksdoen al gruwelijk ga vervelen. Gelukkig is er geen minimumduur aan hoelang je het moet volhouden. Bovendien weet je nooit wat groepsdruk aan onvermoede krachten in je wakker maakt. Zelf had ik bedacht een boek mee te nemen, maar anderen hebben mij overtuigd dat op zo’n paal gaan staan lezen wel erg studie overkomt. Dus niksdoen. Gewoon zíjn, in het hier en niks. Wat heb ik daar een hekel aan, maar dat terzijde.

Behalve publiciteit wordt er ook geld mee opgehaald, doordat de deelnemers gesponsord kunnen worden. Je kunt mij ook sponsoren, maar ik waarschuw van te voren: wees niet teleurgesteld als ik als allereerste afstap wegens onderspanning. Ik heb nog uitdagingen genoeg in het leven, maar bewijzen dat ik lang op een paal kan staan hoort daar niet bij. Het door Last man standing opgehaalde geld wordt besteed aan het project Mind Young Academy. (Kennelijk zijn niet alleen de universiteiten overgegaan op Engels.)

De Mind Young Academy biedt scholen lessen aan om psychische problemen bespreekbaar te maken. Dat is heel belangrijk. Als ik vertel dat ik kinderpsychiater ben, dan zeggen mensen vaak: ‘Gut, hebben kinderen al een psychiater nodig?’ ‘Ja, helaas wel’, antwoord ik dan. ‘Net zoals er ook kinderartsen nodig zijn. De natuur ontziet kinderen niet of het nu om lichamelijke of psychische aandoeningen gaat.’

Sterker nog. Het merendeel van de psychische aandoeningen begint voor het 25ste levensjaar. Er is vaak een veel te lange tijd tussen het begin van de klachten en een juiste diagnose. Voor de dwangstoornis weet ik dat dat gemiddeld zeven jaar is. Zeven jaar! Terwijl het zo belangrijk is te weten wat er met je aan de hand is. Hoe vaak ik sinds het verschijnen van mijn boek al niet gehoord heb: ‘Ik dacht dat ik de enige was. Alleen al weten wat er speelt en dat je niet de enige bent is een grote steun. Dat nog los van de voordelen van vroeg ingrijpen.

Het gaat mij er echt niet om elk gedrag wat anders is meteen tot een stoornis te maken, maar het is wel belangrijk te erkennen, dat ook kinderen en jeugdigen getroffen kunnen worden door psychische aandoeningen. Wat dat betreft kan het motto waarmee destijds de huidige jeugdwet werd gepromoot me nog kwaad maken. ‘Normaliseren, demedicaliseren en ontzorgen.’

En grotere misvatting van de aard van en een miskenning van het leed door psychische aandoeningen is niet denkbaar. Dus om dit soort onzin te verminderen, ga ik 23 juni op die paal staan. Er zijn nog palen over, dus je kunt nog meedoen. We maken er een leuke ‘happening’ van. Psychische problematiek is gelukkig niet meer zo’n schande als vijftig jaar geleden, maar er is nog veel winst te behalen. Wie wil daar nou niet een bijdrage aan leveren? Mocht deze wervende tekst je niet hebben overgehaald om je in te schrijven om zelf op een paal te gaan staan en het als langste vol te houden, dan kun je altijd anderen sponsoren en de actie tot een succes maken. Het is zo belangrijk dat de ggz niet alleen negatief in het nieuws komt.

 

gepubliceerd op Medisch contact 01 juni 2018

Menno Oosterhoff

Psychiater, spreker en schrijver van het boek Vals Alarm.