Dit blog is ook te beluisteren op Spottify
Angela Merkel is inmiddels minstens drie keer bij een openbare gelegenheid getroffen door een trilaanval. De eerste keer werd het nog afgedaan als een gevolg van te weinig drinken. De tweede keer liet haar woordvoerder weten dat het ‘slechts’ een mentale kwestie was.
Wat zou daarmee bedoeld worden? Ik denk dat iedereen die wel eens een paniekaanval heeft gehad je een blauw oog zou willen slaan als je zegt dat het ‘slechts’ een mentale kwestie is. Ik neem aan dat ze duidelijk wilden maken dat Merkel geen enge neurologische aandoening heeft. Maar uit de verklaring spreekt weer overduidelijk het niet serieus nemen van mentale kwesties. Ik ken genoeg ‘mentale kwesties’ die ernstig lijden en disfunctioneren met zich meebrengen.
Zoals ik al eens eerder schreef: een depressie kan een afdaling in de hel betekenen. En mentale kwesties kunnen zelfs dodelijk zijn, zoals anorexia nervosa. Ook bij suïcide is er zeer vaak sprake van ‘mentale kwesties’. En zo kan ik nog wel even doorgaan. Misschien heeft de woordvoerder bedoeld dat de óórzaak niet lichamelijk was, maar psychisch. Ook hier het aloude misverstand dat een psychische oorzaak zich niet vertaalt naar processen in het brein en dat ze altijd makkelijk zijn op te lossen. Dat is dus niet het geval. Bij een post-traumatische stressstoornis wordt wel gesproken van een litteken in het brein om aan te geven dat de gevolgen tot een blijvende verandering hebben geleid. Psychische oorzaken zijn van grote invloed op de manier waarop onze hersenen zich ontwikkelen en zijn lang niet altijd omkeerbaar. In de gedragstherapie werd wel gezegd dat gedrag is aangeleerd en dat je het dús ook weer kunt afleren. Ik zei dan altijd dat het mij niet lukt af te leren dat ik kan fietsen of Nederlands kan verstaan. Nee, psychische invloeden kunnen verstrekkende gevolgen hebben.
Wat had de woordvoerder dan moeten zeggen? Nou, dat er geen redenen zijn om iets ernstig te veronderstellen. Overigens vond ik de verschijnselen niet direct imponeren als het gevolg van stress. Ik had niet de behoefte me in de sociale media daarover uit te spreken. Maar nu heeft de neuroloog en topdokter Chris van der Linden verklaard dat hij er tamelijk zeker van is dat er sprake is van orthostatische tremor. Waarom hij precies topdokter is, weet ik niet, maar ik vond dit wel een topsuggestie. Ik had er nog nooit van gehoord, maar wat hij erover zei klonk tamelijk overtuigend.
Hoe orthostatische tremor komt? Hij zegt: ‘Geen idee, maar het komt uit de hersenen’. Tja, de hersenen zijn betrokken bij alles wat we doen. In die zin komt het altijd uít de hersenen. De vraag is meer hoe het ín die hersenen komt. Is dat door erfelijkheid, chemische, biologische, mechanische of mentale invloeden? Dat laatste is niet waarschijnlijk. Dus het is slechts een lichamelijke kwestie.
