Toegegeven. Ik ben een huismus. Ik word niet gelukkig van reizen. Daarom is het voor mij geen groot offer om buitenlandse reizen voor congressen op te geven.
Maar het wordt meer dan tijd dat we heel erg kritisch kijken naar de noodzaak van (vlieg)reizen voor scholing. Hoewel het besef dat het menens is met de milieuproblemen meer en meer doordringt, vertalen we dat nog weinig naar ons gedrag. Enig ongemak bij het maken van verre vliegreizen is er wel, maar door er een woord aan te geven – vliegschaamte – maken we dat ook weer ongedaan. Schaamte klinkt meer als een beleving die je kunt overwinnen dan als bittere noodzaak. Greta Thunberg zei laatst nog: ‘We stevenen nog steeds met open ogen op onze afgrond af.’

Ik weet het. Geen fijn onderwerp. Maar het verdwijnt niet als je je ogen sluit. Ik weet ook dat de circuits in onze hersenen die op directe behoeftebevrediging zijn gericht, niet makkelijk zijn te weerstaan door verstandelijke overwegingen. De geest is gewillig, maar het vlees is zwak. Je moet het nadeel van onze aarde te gronde richten voelen en dan ook nog eens méér dan de geneugten van een reisje naar het buitenland. Meestal doen we dat niet.

Deze blog is een poging het toch te doen voelen. Ik weet ook dat mensen er niet op zitten te wachten dat ik ze vertel wat wel en niet mag. Dat wil ik ook niet doen. Maar ik wil ook niet nalaten te zeggen dat er echt een eind moet komen aan ons huidige gedrag, anders gaan we naar de bliksem. Volgens mij is dat helaas niet overdreven.

Ik stel een compromis voor. Laten we beginnen een streep te zetten door nascholing in het buitenland voor Nederlandse deelnemers met Nederlandse docenten. Dat kan net zo goed in Drenthe (ook mooi).

gepubliceerd op Medisch contact op 29 november 2022

Menno Oosterhoff

Psychiater, spreker en schrijver van het boek Vals Alarm.