Euthanasie bij psychische aandoeningen: het blijft moeilijk, zeker in theorie. Dat klinkt misschien raar. Er daadwerkelijk bij betrokken zijn is toch veel moeilijker? Dat zou je wel zeggen, maar voor moeite vanwege twijfel ligt dat anders. Als ik een second opinion doe in het kader van een euthanasie dan krijg ik vooraf al heel veel informatie. Bij het lezen daarvan strijden vaak twee gevoelens in mij om voorrang. Ik wil niet te makkelijk opgeven, maar ik wil ook uitzichtloosheid niet miskennen. Zal mijn oordeel wel het juiste zijn? Die twijfel valt soms weg als je oog in oog met iemand staat.
Zo ook onlangs toen ik een jonge vrouw sprak, begin dertig. Uit de papieren was al duidelijk dat haar leven een ontzettende lijdensweg was met jarenlange opnames. En ook dat ze al heel lang vroeg om te mogen sterven omdat ze geen andere uitweg zag. In het gesprek was direct zo voelbaar dat ze ondraaglijk leed en dat ze meer dan op was. In letterlijke zin uitgeleefd. Het gesprek was aangrijpend. Maar twijfel of er niet toch nog een andere optie was, had ik niet meer.

Het blijft intens verdrietig dat er geen andere mogelijkheid is haar lijden te beëindigen dan mee te gaan in haar verzoek haar leven te beëindigen. Zelf zei ze dat het nog erger was als ik van haar zou vragen nog weer iets te proberen. Dat zou haar een ontzettend eenzaam gevoel geven. ‘Gelukkig’ zag ik geen mogelijkheden.

Ik heb heel erg met haar te doen en gun haar van harte dat ze over haar lijden heen komt, ook nu alleen overlijden dat kan realiseren. Ik vind het een groot goed dat het in Nederland mogelijk is haar wens te erkennen en haar een waardige manier om te sterven te bieden in het bijzijn van haar familie. Haar moeder was ook bij het gesprek. ‘Ik laat haar in liefde gaan’, zei ze, ‘mijn dochter lijdt zo erg en al zo lang’. Als een moeder dat zegt: hoe erg moet het dan wel niet zijn. Wat ik ook hartverwarmend vind is dat ze de volle steun heeft van haar dominee die haar al die jaren trouw heeft bezocht.

Eerder schreef ik over de twijfels die ik kan voelen over wat ik doe in spiritueel opzicht.

Maar nu ik dit weer meemaak denk ik: hier rust Gods zegen op. Ik kan het niet anders zien.

Patiënte en haar ouders hebben deze blog gelezen en stemmen in met publicatie. Ze willen daarmee bijdragen aan meer begrip voor euthanasie bij psychisch lijden.

Denk je aan zelfdoding? Bel 113 of 0800-0113 (gratis) of chat op www.113.nl

gepubliceerd op Medisch contact op 29 oktober 2021

Menno Oosterhoff

Psychiater, spreker en schrijver van het boek Vals Alarm.