Jaren geleden schreef ik Slechtnieuwsgesprek. Het ging over de verplichte eigen bijdrage voor klinische behandeling in de jeugdhulp. Die blog ging viral. Hoeveel keer die blog precies is gelezen, weet ik niet, maar hij is in ieder geval erg vaak aangeklikt op de MC-site.
Nog nooit werd een blog van mij zoveel gelezen en dat zal ook wel nooit weer gebeuren. Het hoogtepunt in mijn leven heb ik dus eigenlijk al gehad. Maar goed. Ik wil niet beweren dat het door die blog kwam, maar de eigen bijdrage werd snel afgeschaft. Maar onderschat nooit de geheugenstoornis van de politiek. Er is nu een nieuwe regeerakkoord. De Vereniging van Nederlandse Gemeenten (VNG) is heel kritisch over de plannen voor de jeugdhulp. De gemeenten vergeten even dat ze rond de bespreking van de jeugdwet niet wisten hoe hard ze moesten roepen dat zij dit varkentje wel even zouden wassen. ‘Niet naar de dokter, maar naar de voetbalclub’ kraaide de toenmalige VNG-voorzitter Annemarie Jorritsma, niet gehinderd door enige kennis van zaken. Ik herinner me nog een gesprek dat ik als mede-initiatiefnemer van de petitie ‘Behoud je jeugd-ggz’ voerde met Loes Ypma, woordvoerder van de PvdA, en Hugo de Jonge, door haar opgetrommeld als secondant. Oh, wat wisten ze zeker dat de gemeenten het beter zouden doen. Nu zitten we met de gebakken peren en is het ook nog eens onbetaalbaar geworden. Meer geld roept de VNG. Ik zie daar niks in. Het stelsel deugt niet; het is een bodemloze put. De jeugd-ggz moet terug in de zorg. Niet dat het daar zo leuk is, want marktwerking pakt desastreus uit in de ggz, maar alles beter dan verdeeld over 352 gemeenten.

Maar niet alleen de VNG toont dat kort ze van memorie is. Ook het kabinet met haar voorstel van een eigen bijdrage. Nog veel eerder – voor de politiek oneindig lang geleden – voerde mevrouw Schippers een eigen bijdrage in voor de ggz. Daar behandelen ze immers problemen die alleen maar psychisch zijn. Nergens voor nodig. Het mag wel, maar een eigen bijdrage is wel het minste wat je kunt vragen. Dat was ongeveer de redenatie. Deze eigen bijdrage werd ingevoerd, maar na massaal protest snel weer afgeschaft.

Nee, ik begin niet nog eens een petitie. Ik word het dweilen met de kraan open een beetje zat. Maar als iemand anders hiertegen in opstand komt, dan ben ik de eerste die tekent. Een eigen bijdrage in de jeugdhulp, hoe kom je op zo’n onzalig idee? Ik kan er niet bij.

Laat ik meteen nog even iets anders noemen, dan hebben we dat ook maar gehad. Overal gaat meer geld naar toe behalve naar de ggz. Daar lijkt nog steeds het motto: ‘Hoe minder hulp, hoe beter.’ Naar aanleiding van mijn nieuwe boek Ik zie anders niks aan je. Over psychische aandoeningen en het brein werd me gevraagd of psychische aandoeningen inmiddels serieus worden genomen. Nou, niet dus.

Het stemt allemaal niet vrolijk. Het stelsel voor de jeugd-ggz deugt niet en dat voor de volwassenen-ggz niet. Nou ja, stug volhouden maar. Wat moet je anders?

gepubliceerd op Medisch contact op 22 december 2021

Menno Oosterhoff

Psychiater, spreker en schrijver van het boek Vals Alarm.