Op 18 februari de Eerste Kamer de jeugdwet aangenomen. De overheveling van de gezondheidszorg voor kinderen en jeugdigen met psychische problemen naar de gemeentes is daarmee een feit.
De Eerste Kamer heeft veel aandacht besteed aan de jeugd-GGZ, er zijn extra waarborgen gekomen en er zijn ferme uitspraken gedaan dat geen kind in de kou mag komen te staan. Maar de overheveling zelf is overeind gebleven.
Zoveel protest
We wisten vanaf het begin, dat onze kansen klein waren. Maar toch: er was zoveel protest. Dat kon men toch niet volledig naast zich neer leggen? Protest van:
- Meer dan 60.000 ouders op wiens eigen kracht we toch meer moeten gaan vertrouwen?
- Meer dan 13.000 zorgprofessionals waaronder het merendeel van de medewerkers van jeugd-GGZ, mensen die de praktijk kennen
- Meer dan 7000 artsen waaronder ruim 1700 huisartsen en ruim 1000 kinderartsen
- Meer dan 6000 leerkrachten en honderden schooldirecties
- Meer dan 1100 hoogleraren
- Meer dan 100 organisaties en instellingen, vrijwel het complete GGZ-veld.
En brieven van:
- De Koninklijke Nederlandse Akademie van Wetenschappen
- De kernhoogleraren psychiatrie
- De Europsese Unie van Medisch Specialisten
- De Europese, Vlaamse en Duitse Vereniging voor Kinder- en Jeugdpsychiatrie en nog veel meer brieven.
Teleurstelling
Het heeft niet mogen baten. Kennelijk zijn er andere krachten die sterker zijn dan het overweldigende verzet vanuit vrijwel het gehele veld, professionals en ouders. Dat doet pijn. Er zijn wel dingen bereikt die als troostprijs kunnen dienen maar dat neemt niet weg dat het belangrijkste doel om de jeugd-GGZ in het domein van de gezondheidszorg te houden niet is bereikt.
Wat nu?
Gedane zaken nemen geen keer, er is democratisch besloten om het zo te doen en democratie is een hoog goed. We zullen nu onze weg moeten vinden binnen een nieuw stelsel. De één zal er meer tijd voor nodig hebben dan de ander om de bakens te verzetten. Het valt ook niet mee, als je het zo bedreigend vindt voor de geestelijke gezondheidszorg en de kinderen die daarvan afhankelijk zijn, maar er is geen andere keus dan deze bittere pil te slikken. Daarmee bedoel ik niet dat we stoppen ons in te zetten voor een goede jeugdGGZ. Maar verzet blijven bieden is niet meer productief. We moeten er nu binnen dit stelsel het beste van maken.
Betekent dat dat we nu opeens alle bezwaren inslikken? Nee, we blijven van mening dat deze stelselherziening een bedreiging vormt voor de kwaliteit en beschikbaarheid van en privacy binnen de jeugd-GGZ. We zullen blijven signaleren en waarschuwen maar we gaan uit van de werkelijkheid, of die werkelijkheid ons nu bevalt of niet. De jeugd-GGZ wordt overgeheveld naar de gemeentes. Die zullen het gaan regelen.
Ongelijk
Begrijp me goed: we hebben niks tegen gemeentes. Ook daar werken mensen die het beste met kinderen voor hebben. Het was geen strijd tegen gemeentes die we voerden. Het was een strijd tegen een stelselherziening die volgens ons schadelijk uitpakt voor de gezondheidszorg voor kinderen met psychische aandoeningen.
Laten we hopen dat we enorm ongelijk krijgen. Uiteindelijk zijn kinderen en hun ouders er meer mee gediend als het meevalt.
Dus wat nu?
Ik ga maar meestribbelen, zei iemand. Mooi gezegd. Kritisch, maar meewerkend.
Eén van de mooie dingen, meer dan een troostprijs, is dat er zo’n eensgezindheid was in de strijd tegen de transitie. Zelfs ten onder gaan is fijner als je het samen doet.
Het zal nog niet gemakkelijk zijn om in de toekomst een zelfde gezamenlijkheid te bereiken met alle betrokken partijen. Van beide kanten zal het nog wel het nodige vragen om vertrouwen in elkaar te krijgen. Maar een begin is er. Wat ons verbindt is dat we allen de zorg voor kinderen zo goed mogelijk gestalte willen geven.
In de petitietekst staat al dat wij ook binnen een nieuw stelsel ons ervoor zullen inzetten de zorg voor kinderen met psychische problematiek zo goed mogelijk vorm te geven.
Nieuwe fase
Met deze blog sluit ik voor mij persoonlijk een fase van verzet tegen een wetsvoorstel af. Want het voorstel is wet geworden, hoe jammer ik dat ook vind. Er treedt nu een nieuwe fase in die een andere opstelling vraagt.
We hebben heel duidelijk laten horen welke zorgen er leven en dat is de moeite waard geweest. Nu uithuilen en opnieuw beginnen.
Ik wil besluiten iedereen die op welke manier dan ook meegeholpen heeft om de zorgen en bezwaren duidelijk te maken van harte te bedanken.
De petitiejeugdggz is direct nadat de jeugdwet door de eerste kamer was aangenomen gesloten op een stand van 96.209.
- Gepubliceerd op Artsennet op 19 februari 2014.
- De petitie is gesloten op 19 februari 2014 met 96.209 handtekeningen.