Dit blog is ook te beluisteren op soundcloud
‘De huisarts begon over antidepressiva. Ik ben me rot geschrokken en ik snap er ook niks van. Ik ben toch niet depressief?’
Omdat ik laagdrempelig beschikbaar ben voor vragen aangaande de dwangstoornis krijg ik regelmatig dergelijke mailtjes. ‘Dat de huisarts daarover begint’, leg ik dan elke keer weer uit, ‘betekent niet dat hij denkt dat je depressief bent. Maar de naam antidepressiva is verwarrend. Deze middelen worden ook gebruikt bij dwangklachten.’
Antidepressiva worden behalve bij de dwangstoornis natuurlijk bij nog veel meer andere klachten gebruikt, zoals angststoornissen, waaronder paniekaanvallen, slaapproblemen, probleemgedrag bij dementie en autismespectrumstoornissen, stoppen met roken en bij pijnklachten. De kritiek dat een miljoen gebruikers van een antidepressivum toch veel te veel is houdt ook geen rekening met dit feit. Daarnaast is die miljoen de jaarprevalentie van het ophalen van minstens één recept. Zie ook ‘Eén miljoen miljoen mensen slikt antidepressiva en andere apekool.’
Maar goed. De naam is dus misleidend. Ik zeg dat er altijd bij als ik deze middelen voorschrijf voor een andere indicatie. Hetzelfde geldt voor antipsychotica. Ook daarvan schrikken mensen enorm als ze het krijgen voor een andere indicatie, zoals slaapproblemen, onrust, angst, een ticstoornis of dwangklachten. Ook hier zeg ik het er altijd bij.
Hoe valt dit nu op te lossen? Spreken van serotonineheropnameremmers klopt niet, want niet alle antidepressiva hebben dat effect en het is ook niet het enige effect. Ik heb een idee. Als je tegenwoordig medicijnen ophaalt bij de apotheek krijg je minstens één vel met informatie mee. Misschien kan daarop, of op een sticker op het doosje/potje, staan: Dit middel wordt ook voorgeschreven bij andere klachten dan een depressie. Of: ….dan bij een psychose, als het antipsychotica betreft.
Dit lijkt me nou eenvoudig en uitvoerbaar. Toch ben ik bang dat het nooit ingevoerd zal worden, net zomin als je de misvatting dat een miljoen mensen antidepressiva voor een depressie slikt ontzenuwd krijgt.
Maar ik probeer tegenwoordig niet te kijken naar wat ontbreekt, maar naar wat er wél is. Dus al is er maar één patiënt die dankzij dit blog te weten komt dat de medicatie ook voor een andere reden voorgeschreven kan zijn, dan heb ik het niet voor niks geschreven.