Volgens de kersverse directeur van GGZ Nederland mevrouw Esman moet er krachtig doorgegaan worden met de ROM.
Weet u het nog? ROM staat voor Routine Outcome Monitoring, het gebruik van vragenlijsten om het beloop van de individuele behandeling beter te kunnen volgen. Een paar jaar geleden is ervoor gekozen ROM te gaan misbruiken voor zogenaamd benchmarken, kwaliteitsvergelijking ondanks veel protest vanuit wetenschappelijke hoek.
Effectmeting is een complexe zaak en zelfs gedegen wetenschappelijk onderzoek is daarin niet altijd betrouwbaar. Om met een houtje-touwtje aanpak het effect van de totale(!) zorg te willen meten is veel te hoog gegrepen. Maar bestuurders weten het altijd beter en dus is het zogenaamde ROMMEN op ongekend grote schaal ingevoerd.
Alle patiënten moesten vragenlijsten invullen voor en na de behandeling. Die uitkomsten werden met een hoop ander gegevens naar de stichting Benchmark (SBG) gestuurd, die dan op basis daarvan berekende hoe goed jouw instelling scoorde ten opzichte van andere instelling. Dat dat helemaal niet betrouwbaar was werd wel erkend, maar het was ‘work in progress’.
‘Nou’, zei de algemene rekenkamer eind januari ‘zo veel progress kunnen wij er niet aan ontdekken. Moet je hier wel mee doorgaan?’ Wij gaan doorontwikkelen’ riep GGZ Nederland. Maar 6500 behandelaars en patiënten zeiden: ‘Het moet nu maar eens afgelopen zijn met die benchmark met ROM’ En die laatsten werden op hun wenken bedient door de minister, want het bleek helemaal niet te mogen. De gegevens van meer dan een miljoen mensen zijn naar de SBG zonder dat de vereiste toestemming is gevraagd.
De privacydiscussie noemt mevrouw Esman het, maar er is geen discussie, Het is gewoon onwettig. Punt. Ik snap wel dat de betrokken partijen even van de schrik moesten bekomen, maar wat er nu gebeurt is wel een staaltje ontkenning van jewelste. Krachtig doorgaan met de ROM, luisteren naar bezwaren, maar de uitkomst mag nooit zijn dat benchmarken met ROM stopt.
Ik moet mevrouw Esman even uit de droom helpen. Benchmark ROM is al gestopt. De organisatie GGZNederland waar zij directeur van is heeft haar leden geadviseerd geen data meer te leveren. Om dan nu zonder met nieuwe feiten te komen te roepen dat ROM moet doorgaan is uiterst merkwaardig.
Op welke reddende engel hoopt mevrouw Esman? Een regeling die de patiënt buiten spel zet? Zodat de data doorgestuurd kunnen worden zonder toestemming? Allemaal in het belang van de patiënt natuurlijk, maar kennelijk wordt gedacht dat die er niet goed over kan oordelen. Diezelfde patiënt is daarom zeker ook nog steeds niet ingelicht over het feit dat zijn gegevens ongeoorloofd naar de SBG gestuurd zijn. Over transparantie gesproken.
Laat GGZ NL liever de vragen beantwoorden die we in een open brief hebben gesteld in plaats van propageren door te gaan op een koers waarop schipbreuk is geleden. Er is een tekening van Peter van Straten, waarbij je een jongen en een meisje op het strand ziet lopen. Het waait hard en hij kan haar kennelijk slecht verstaan. Je ziet dat ze iets tegen hem roept. Het onderschrift onder de tekening vertelt wat. ‘Ik zei: Het is Uihuit!.
Ik krijg het gevoel, dat ik ook zo hard moet roepen: ‘Benchmark met ROM is afgeloooopen’ want dát is de realiteit en het is – gelukkig maar – zeer de vraag of het zal lukken het ooit weer op te starten. De privacywetgeving kan voorstanders van benchmark wel slecht uitkomen, maar daarmee is het nog wel steeds een wet. Dus GGZ Nederland: Nu de werkelijkheid onder ogen zien en komen met plannen die daarbij passen.